ست کنترل چیست؟

1401/11/10 20

بطور کلی می توان گفت ست کنترل وسیله است که وظیفه روشن و خاموش کردن اتوماتیک پمپ آب در مواقع افت فشار را بر عهده دارد که به جای منبع تحت فشار و پنج راهی و مانومتر نصب می شود. در حقیقت این وسیله بر روی پمپ آب نصب می شود تا در زمانی که شیر آب باز می شود بصورت خودکار پمپ آب را روشن کند تا پمپ بتواند فشار لازم را تامین کند و پس از بسته شدن شیر آب ساختمان مجدد پمپ را خاموش کند، در واقع وجود این قطعه برای نصب پمپ آب واجب است اما باید در نظر داشت که ست کنترل را نمی توان بر روی همه مدل های پمپ آب و یا در همه ساختمان ها نصب کرد علاوه بر آن انواع ست کنترل ها دارای معایب و مزایایی می باشند که در ادامه به همه این موارد خواهیم پرداخت پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید

آنچه در این مقاله می خوانید:

تفاوت ست کنترل و کلید اتوماتیک

مزایای ست کنترل

معایب ست کنترل

ست کنترل بهتر است یا منبع انبساط

اجزاء تشکیل دهنده ست کنترل

انواع مدل های ست کنترل

تنظیم و نصب ست کنترل

اگر ست کنترل درست کار نکند چه می شود

تفاوت ست کنترل و کلید اتوماتیک

ست کنترل و کلید اتوماتیک دو وسیله متفاوت در سیستم‌های الکتریکی و کنترلی هستند که برای مدیریت و کنترل تجهیزات و دستگاه‌های مختلف استفاده می‌شوند.

1. ست کنترل (Control Panel):
   • تعریف: ست کنترل یک تجهیز الکتریکی و الکترونیکی است که به منظور کنترل و مدیریت تجهیزات و دستگاه‌های مختلف در یک سیستم یا فرآیند مشخص ایجاد می‌شود.
   • عملکرد: ست کنترل می‌تواند دارای یک ترکیب متنوعی از سوئیچ‌ها، نمایشگرها، کلیدها، واحدهای پردازش و دیگر اجزا باشد که برای کنترل و مانیتورینگ تجهیزات مورد نیاز در یک سیستم الکتریکی یا مکاترونیکی استفاده می‌شوند.
   • کاربردها: ست کنترل در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله صنایع تولیدی، پردازشی، نفت و گاز، آب و فاضلاب، خودروسازی، و...
2. کلید اتوماتیک (Automatic Switch):

• • • تعریف: کلید اتوماتیک یک تجهیز الکتریکی است که وظیفه خاموش و روشن کردن تجهیزات الکتریکی را به صورت اتوماتیک انجام می‌دهد. این کلیدها براساس شرایط مشخصی که توسط کاربر تنظیم می‌شود، عمل می‌کنند.
    • عملکرد: کلید اتوماتیک به عنوان یک سوئیچ خودکار عمل می‌کند و توانایی روشن و خاموش کردن تجهیزات را بر اساس پارامترهای تعیین شده دارد. معمولاً از آنها به منظور مدیریت تجهیزات اضافی نظیر ژنراتورها در صورت انقطاع برق یا موارد اضطراری استفاده می‌شود.
    • کاربردها: کلیدهای اتوماتیک در مواردی که نیاز به اتوماتیک شدن فرآیندها در صورت وقوع خطا یا اتفاقات غیرمنتظره وجود دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند، از جمله در ژنراتورها، تجهیزات HVAC (گرمایش، تهویه و تبرید)، و...

تفاوت ست کنترل با کلید اتومات پمپ آب در این است که ست کنترل برای اینکه درست عمل کند نیازمند وجود فشار آب شهری در ورودی پمپ آب می باشد زیرا این قطعه بوسیله یک جریان القایی توانایی تشخیص افت فشار در داخل واحد های ساختمانها را دارد تا بتواند پمپ را در موقع مناسب روشن کند پس این قطعه مناسب برای نصب بر روی پمپ هایی می باشد که مستقیم به لوله کشی آب شهری متصل می شوند (البته ذکر این نکته الزامی است که طبق مبحث 16 ملی ساختمان نصب پمپ آب بصورت مستقیم بر روی شبکه آب شهری ممنوع می باشد) چون جریان آب شهری فشاری در حدود 1 بار دارد که باعث تنظیم جریان القایی افت فشار می شود، ولی برای مواقعی که از مخزن ذخیره آب برای تغذیه پمپ آب خانگی استفاده می شود ست کنترل گزینه مناسبی نیست زیرا فشار آب شهری به داخل منبع ذخیره آب ریخته می شود و فشار اولیه آن از بین می رود پس عملکرد ست کنترل دچار نقص می شود، در عوض باید از کلید اتومات و منبع تحت فشار و لوازم اتوماتیک برای روشن و خاموش شدن پمپ آب استفاده نمود زیرا وجود منبع تحت فشار بواسطه اینکه در داخل مخزن حدود 2 بار فشار باد وجود دارد باعث کارکرد صحیح پمپ آب در مواقع افت فشار می شود.

مزایای ست کنترل

همه مدل های ست کنترل ها مزایای منحصر به فردی دارند که می تواند نکته برتری به برند های مشابه خود باشند اما در اینجا ما به مزایای کلی ست کنترل اشاره می کنیم نه به مارک یا مدل خاصی از ست کنترل . ست کنترل یک تجهیز الکتریکی و الکترونیکی است که برای کنترل و مدیریت تجهیزات و دستگاه‌های مختلف در یک سیستم یا فرآیند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ست‌ها در بسیاری از صنایع و کاربردها به عنوان یک ابزار مهم جهت ایجاد کنترل و نظارت بر تجهیزات استفاده می‌شوند. مزایای استفاده از ست کنترل عبارتند از:

1. کنترل دقیق: ست کنترل به کاربر امکان می‌دهد تا تجهیزات و دستگاه‌ها را با دقت کنترل کند. این دقت در بسیاری از فرآیندها مهم است، به خصوص در صنایع تولیدی و پردازشی.

2. اتوماتیک شدن عملکردها: با استفاده از ست کنترل، می‌توان فرآیندها و تجهیزات را به صورت اتوماتیک کنترل کرد. این امر به افزایش بهره‌وری و کاهش خطاها منجر می‌شود.

3. نظارت و مانیتورینگ: ست کنترل معمولاً دارای نمایشگرها و دستگاه‌های نظارتی است که به کاربر اطلاعاتی در مورد وضعیت تجهیزات و فرآیندها ارائه می‌دهد. این نظارت به کاربر امکان می‌دهد تا به راحتی وضعیت سیستم را پیگیری کند.

4. کاهش خطرات: با استفاده از ست کنترل، می‌توان خطرات احتمالی در فرآیندها و تجهیزات را کاهش داد. به عنوان مثال، در صنعت‌های خطرناک مانند نفت و گاز، کنترل دقیق و اتوماتیک فرآیندها می‌تواند جلوی وقوع حوادث را بگیرد.

5. افزایش بهره‌وری: با کنترل دقیق تجهیزات، می‌توان بهره‌وری را افزایش داد و از اتلاف منابع جلوگیری کرد.

6. تعمیر و نگهداری آسان‌تر: ست کنترل معمولاً دارای ویژگی‌های تعمیر و نگهداری آسان است که به کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری کمک می‌کند.

7. انعطاف‌پذیری: برخی ست‌های کنترل قابلیت اتصال به شبکه‌های مخابراتی و کنترل از راه دور را دارند که از انعطاف‌پذیری در کنترل و مانیتورینگ سیستم‌ها برخوردار می‌شود.

8. کاهش هزینه‌ها: با بهره‌گیری از کنترل دقیق، می‌توان مصرف انرژی و مواد را بهینه‌تر کرد و در نتیجه هزینه‌ها را کاهش داد. قیمت مقرون به صرفه تر نسبت به منبع انبساط و لوازم اتوماتیک

از عمده مزایای دیگر ست کنترل پمپ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قابلیت تشخیص جریان آب ورودی و جلوگیری از خشک کارد کردن پمپ آب در مواقع قطعی آب شهری
• وجود فشار ثابت و یکنواخت در لوله کشی های ساختمان
• عدم اشغال فضای موتورخانه یا محل نصب پمپ آب

به طور کلی، ست کنترل یک ابزار بسیار مهم در مدیریت و کنترل تجهیزات و فرآیندهای صنعتی و تجاری است و به بهبود کارایی و ایمنی در این صنایع کمک می‌کند.

معایب ست کنترل پمپ آب

ست کنترل پمپ‌های آب دارای مزایا و معایبی است. در مورد معایب ست کنترل پمپ آب، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. هزینه نصب و تعمیر: نصب و تعمیر ست کنترل پمپ آب ممکن است هزینه‌بر باشد. برای نصب و پیکربندی صحیح نیاز به تخصص فنی دارد و این موضوع ممکن است هزینه‌های اضافی را به دنبال داشته باشد.

2. پیچیدگی: ست کنترل پمپ آب معمولاً پیچیده‌تر از سیستم‌های ساده کنترلی است. این پیچیدگی ممکن است برای کاربرانی که با تکنولوژی‌های الکتریکی و الکترونیکی آشنایی ندارند، مشکل‌تر باشد.

3. نیاز به برق پایدار: ست کنترل برای کارکرد صحیح نیاز به تامین برق پایدار دارد. از این رو، در مواقعی که اختلال در تامین برق رخ دهد، کنترل پمپ ممکن است دچار مشکلات شود.

4. نگهداری و تعمیرات: ست کنترل پمپ آب نیاز به نگهداری و تعمیرات دوره‌ای دارد. اگر تعمیرات به موقع انجام نشود، ممکن است عملکرد پمپ تحت تاثیر قرار گیرد. خرابی های بالای برد الکترونیکی آن بواسطه کارکرد بیش از حد در یک زمان پیوسته است.

5. مشکلات نرم‌افزاری: در برخی مواقع، ممکن است مشکلات نرم‌افزاری در ست کنترل پمپ آب به وجود آید که نیاز به رفع آن دارد.

6. زمان نصب و راه‌اندازی: نصب و راه‌اندازی ست کنترل ممکن است زمان‌بر باشد و به تأخیر در شروع به کار پمپ منجر شود.

7. وابستگی به تکنولوژی: استفاده از ست کنترل به تکنولوژی و دانش فنی نیاز دارد. افرادی که با این تکنولوژی آشنایی ندارند، ممکن است مشکلاتی را در استفاده و تعمیر آن داشته باشند.

معایب دیگر ست کنترل که به صورت مختصر بیان شده است:

• محدودیت در نصب برای ساختمان های با ارتفاع 4 طبقه با بالا
• محدودیت در نصب بر روی پمپ آب با توان 2 اسب به بالا
• افزایش استهلاک پمپ آب به واسطه قطع و وصل آنی به محض افت فشار و کارکرد بدون استراحت پمپ آب
• عدم وجود مخزن ذخیره آب برای مواقع قطعی جریان آب شهری

ست کنترل بهتر است یا منبع انبساط

همانطور که در متن بالا توضیح داده شده ست کنترل ها معایب و مزایایی دارند که برای بعضی از مصرف کننده ها مزایای آن چشمگیر تر از معایب آن باشد و یا برعکس اما در ادامه می خواهیم توضیح دهیم که ست کنترل بهتر است یا منبع انبساط؟

پر واضح است که هر خریداری یک سطح انتظار و هدفی از خرید را دنبال می کند. به بیان ساده تر به راحتی نمی توان گفت که کدامیک نسبت به دیگری برتری دارند زیرا منابع انبساط نیز معایبی از قبیل قیمت اولیه بالاتر، تعمیر و نگهداری بالاتری دارند اما هر مشتری سلیقه خاص خود را دارد برای مثال بعضی از مشتریان تمایل به صرف هزینه بالا ندارند و یا اینکه امکان نصب مخزن ذخیره آب ندارند پس در این مورد ست کنترل گزینه بهتری است اما برای کسی که به فکر کاهش استهلاک پمپ آب، کاهش هزینه برق و یا در نظر گرفتن مخزن ذخیره آب برای مواقع قطعی آب است قطعا خرید منبع تحت فشار و لوازم اتومات گزینه مناسب تری می باشد.

اجزاء تشکیل دهنده ست کنترل

1. برد الکترونیکی
2. شیر یکطرفه موجود در داخل ست کنترل
3. مانومتر
4. کابل
5. پیچ تنظیم فشار
6. دیافراگم برد الکترونیکی

انواع مدل های ست کنترل

ست کنترل ها در مدل های مختلفی تولید می شوند که هر کدام برای یک کاربری خاصی می توان استفاده کرد که در ذیل به چند مدل از آنها اشاره می کنیم:

1. ست کنترل ساده
2. ست کنترل هیدروتانک (دارای یک مخزن کوچک در داخل خود این ست کنترل گزینه مناسبی برای ساختمانهای 4 طبقه و 5 طبقه می باشد)
3. ست کنترل 90 درجه (مناسب برای نصب در محیط های زیر پله یا کنج دیوار که ارتفاع کمتری به جهت لوله کشی اشغال می کند)
4. ست کنترل 180 درجه 
5. ست کنترل فشار قوی (مناسب برای پمپ های توان 1.5 اسب و 2 اسب بخار)
6. ست کنترل هوشمند

تنظیم و نصب ست کنترل

یکی از نکات مهم در نصب هر ست کنترل توجه به دستوالعمل نصب آن است زیرا عدم توجه به این نکته باعث خرابی زود هنگام فنر شیر یکطرفه ست کنترل و در نهایت خرابی و سوختن برد الکترونیکی آن می گردد، بعضی از ست کنترل ها نظیر ست کنترل پنتاکس باید بصورت افقی بر رو پمپ آب نصب شوند (هماهنند تصویر سمت چپ) در حالیکه در بعضی از مدل های دیگر باید بصورت عمودی روی پمپ آب نصب شوند (همانند تصویر سمت راست)

اگر ست کنترل درست کار نکند چه می شود

اگر ست کنترل درست کار نکند یا به مشکل بخورد، ممکن است عملکرد پمپ آب تحت تأثیر قرار گیرد و مشکلاتی در تأمین آب و کنترل آن ایجاد شود. در این صورت، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید تا مشکل را تشخیص دهید و اقدامات لازم را انجام دهید:

1. بررسی تامین برق: ابتدا اطمینان حاصل کنید که ست کنترل به درستی به منبع تامین برق متصل شده باشد و برق به آن وارد شده باشد. چک کنید که آیا چراغ‌ها یا نمایشگرهای LED در ست کنترل روشن هستند یا نه.

2. بررسی وضعیت ترمینال‌ها: اگر ست کنترل دارای ترمینال‌ها (سر ورودی و خروجی) است، اطمینان حاصل کنید که اتصالات به درستی انجام شده باشد. برخی از مشکلات ممکن است به اتصالات نادرست برگردانده شوند.

3. بررسی سوئیچ‌ها و کلیدها: اگر ست کنترل دارای سوئیچ‌ها یا کلیدهای کنترلی است، از درستی تنظیمات آن‌ها اطمینان حاصل کنید. ممکن است سوئیچ یا کلیدی غلطاً غیرفعال شده باشد.

4. بررسی مشخصات تنظیمات: ست کنترل ممکن است دارای تنظیمات مختلفی باشد که باید به درستی تنظیم شوند. مشخصات تنظیمات را بررسی کنید و مطمئن شوید که با نیازها و مشخصات پمپ آب شما مطابقت دارد.

5. بررسی دستورالعمل تعمیرات: اگر مشکلی در ست کنترل وجود دارد که نمی‌توانید آن را حل کنید، به دستورالعمل تعمیرات ست کنترل مراجعه کنید یا با یک تکنسین متخصص تماس بگیرید تا مشکل را برطرف کند.

6. تعویض قطعات معیوب: اگر بعد از بررسی‌های فوق متوجه شدید که قطعات داخلی ست کنترل معیوب یا خراب هستند، آن‌ها را تعویض کنید.

7. تست عملکرد: پس از انجام تعمیرات و تعویض قطعات، ست کنترل را تست کنید تا مطمئن شوید که به درستی عمل می‌کند و پمپ آب به صورت مطلوب کار می‌کند.

در صورتی که مشکل همچنان ادامه دارد و نمی‌توانید آن را رفع کنید، بهتر است با تکنسین یا کارشناس متخصص آوین پمپ تماس بگیرید تا مشکل را تشخیص داده و راهکار مناسبی ارائه دهند.

شرکت آوین پمپ همواره رضایت مشتریان خود را رسالت خود می داند و هدف ما از تدوین این مقاله در حد توان مشاوره و کمک به خریداران عزیز می باشد تا بتوانند پس از بررسی های لازم نسبت به انتخاب و خرید تجهیزات مورد نیاز خود از قبیل ست کنترل و یا تجهیزات پمپ آب اقدام کنند.