راهنمای خرید منبع تحت فشار

1400/02/29 555

مخزن تحت فشار (Pressure Vessel) یک محفظه یا ظرف مخصوص است که برای نگهداری مایعات یا گازها تحت فشار بالا طراحی و ساخته می‌شود. این مخازن به طور گسترده در صنایع مختلف مانند صنایع نفت و گاز، صنایع شیمیایی، نیروگاه‌ها، صنایع معدنی، صنعت هوافضا، و بسیاری دیگر از صنایع استفاده می‌شوند. وظیفه اصلی مخازن تحت فشار، نگهداری مایعات یا گازها به صورت ایمن و با فشار مشخص شده است. در این مقاله سعی داریم شما را با منابع تحت فشار، کاربرد و نحوه برسی و تشخیص مسائل مربط با منبع تحت فشار آشنا کنیم. 

آنچه در ادامه به آن می پردازیم:

مخزن تحت فشار چیست

جنس منبع تحت فشار پمپ آب چیست

انواع منبع انبساط

شرایط نگهداری منبع تحت فشار ( منبع انبساط )

چگونه منبع تحت فشار را عیب یابی کنیم

نحوه بررسی فشار باد منبع انبساط

نحوه تشخیص سوراخ بودن تیوپ منبع تحت فشار

مخزن تحت فشار چیست؟

مخزن تحت فشار یک ساختمان مهندسی است که برای نگهداری مایعات یا گازها تحت فشار بالا طراحی و ساخته می‌شود. این مخازن به عنوان ظروفی برای نگهداری و حفظ فشار مایعات یا گازهای مورد استفاده در صنایع مختلف و بهره‌برداری‌های تجاری و صنعتی استفاده می‌شوند. به عبارت دقیق‌تر، مخازن تحت فشار برای انبار کردن مایعات یا گازها در فشارهای بیش از فشار جوی معمولی (که برابر با فشار یک اتمسفر است) طراحی می‌شوند که می توان آنها را به پمپ آب، بوستر پمپ، بوستر پمپ آتش نشانی، بوستر پمپ آبرسانی و بوستر پمپ خانگی را با شرایط درست نصب نمود.

کاربرد مخزن تحت فشار

1. صنایع نفت و گاز
2. صنایع شیمیایی
3. نیروگاه‌ها
4. صنعت هوافضا
5. صنایع معدنی
6. صنایع غذایی
7. بهداشت و درمان

این مخازن به صورت دقیق طراحی و ساخته می‌شوند تا بر فشارهای داخلی و خارجی مطابقت داشته باشند و ایمنی کارکنان و محیط را تضمین کنند. همچنین، تحت قوانین و استانداردهای مشخصی ساخته می‌شوند که برای ایمنی و کیفیت این مخازن بسیار حیاتی هستند.

مخزن تحت فشار با ذخیره نمودن آب مورد نیاز دستگاه پمپ آب، با فشار مناسب نیاز به روشن و خاموش شدن مداوم پمپ آب را کاهش می دهد. هرچه قدر حجم مخزن انبساط بیشتر باشد میزان دفعات روشن و خاموش شدن پمپ آب کاهش می یابد.

یکی از مزیت های منبع تحت فشار، کاهش هزینه های برق ناشی از کارکردن مداوم پمپ آب، کاهش استهلاک پمپ، کاهش استهلاک شبکه آبرسانی داخل ساختمان با مهارنمودن میزان ضربات مکانیکی ناشی از روشن و خاموش شدن پمپ و... می باشد.

جنس منبع تحت فشار پمپ آب چیست؟

منبع تحت فشار پمپ آب معمولاً از جنس‌های متنوعی ساخته می‌شود که به ویژگی‌های مختلفی بستگی دارد. این منبع معمولاً شامل یک مخزن یا بشکه است که برای ذخیره و تأمین آب تحت فشار در سیستم‌های پمپاژ استفاده می‌شود. در زیر چند مورد از جنس‌های معمولاً استفاده شده برای منبع تحت فشار پمپ آب آمده است:

• جنس بدنه ی منبع معمولا از فولاد ضد زنگ، فایبرگلاس، پلاستیک ویا فولاد کربنی است. 
• تیوپ از لاستیک EPDM کائوچویی بهداشتی است. 
• فلنچ نیز معمولا از ورق گالوانیزه و استیل ضد زنگ می باشد.

انواع منبع انبساط

به طور کلی منبع تحت فشار به دو دسته منبع انبساط تیوپ دار و منبع انبساط بدون تیوپ که به مخزن انبساط دیافراگمی نیز مشهور است،‌ تقسیم بندی می شود.

مخزن تحت فشار دیافراگمی:

این نوع منبع اصطلاحا منبع تحت فشار بدون تیوپ نیز نامیده می شود. در منبع دیافراگمی تیوپ داخلی یا دیافراگم آن کاملا به مخزن چسبیده است و هوا از بالا در مخزن قرار میگیرد. 

مخزن تحت فشار تیوپی:

این نوع منبع تحت فشار به جای دارا بودن دیافراگم ، دارای تیوپ می باشد که داخل تیوپ، آب قرار گرفته و اطراف تیوپ را هوا احاطه کرده است.

تفاوت منبع تحت فشار دیافراگمی و منبع تحت فشار تیوپی

این سوال پیش می آید که کدام نوع از منابع تحت فشار بهتر است؟ آیا منبع تحت فشار تیوپی بهتر است یا منبع دیافراگمی؟

در پاسخ باید گفت که عمر منبع دیافراگمی معمولا از منبع تیوپی بهتر و بیشتر است. اما از لحاظ قیمتی منبع انبساط دیافراگمی گرانتر خواهد بود و همچنین تعمیرآن خیلی دشوار می باشد.

به دلیل نوع ساخت منبع دیافراگمی، دیافراگم آنها به راحتی سوراخ نمی شوند اما اگر سوراخ شوند، شما مجبورید کل منبع را تعویض نمایید. اما در منابع تیوپی، با سوراخ شدن تیوپ، به راحتی می توانید آن خود تیوپ را تعویض نمایید و یا آن را تعمیر نمایید.

اما از معایب منابع تحت فشار تیوپی می توان به این مورد اشاره کرد که اگر باد مخزن به موقع شارژ نشود، امکان سوراخ شدن و یا پوسیده شدن آنها وجود دارد.

 

شرایط نگهداری منبع تحت فشار ( منبع انبساط ) 

• بیشترین فشار تنظیم شده برای پمپ آب باید همیشه متناسب با فشار کاری منبع انبساط باشد.
• چنانچه توان پمپ مورد نظر و حجم منبع تحت فشار و فشار ماکزیمم و میبینمم پمپ را درست انتخاب کنیم، مانع از روشن شدن و خاموش شدن مکرر پمپ آب می شویم. اگر این مسئله را رعایت نکنیم به شدت روی عمر پمپ آب و تیوپ منبع تحت فشار تاثیر می گذاریم.
• یکی از راهکارهایی که می توانیم منبع تحت فشار را در برابر پارگی تیوپ منبع تحت فشار محافظت کنیم، استفاده از شیرصافی و شیریکطرفه می باشد.

عیب یابی منبع تحت فشار

• پمپ آب را خاموش کنید سپس شیر فلکه ورودی آن را هم ببندید. پس از آن والف سوزنی منبع تحت فشار را فشار دهید، اگر از والف سوزنی آب خارج شد بیانگر این موضوع است که تیوپ منبع سوراخ شده که بایستی نزدیک ترین شیر تخلیه پس از پمپ آب را باید باز کنید. به شکلی که به صورت ثقلی آب داخل پمپ و مخزن تحت فشار و لوله های آب تخلیه گردد و سپس نسبت به تعویض تیوپ منبع تعت فشار اقدام کنید.
• به وسیله فشارسنج باید باد منبع را اندازه بگیرید. چنانچه فشار باد داخل مخزن کمتر از 40psi باشد به وسیله یک کمپرسور آن را باد نمایید. در نظر داشته باشید که اندازه گیری میزان باد داخل منبع تحت فشار باید در زمانی که آب داخل مخزن تخلیه شده انجام شود.
• در صورت پارگی جداره آهنی مخزن تحت فشار، به وسیله کف یک صابون هرگونه نشتی هوا را در محل شارژ باد چک کنید.
• چنانچه تیوپ دچار پارگی یا پنچری باشد، پمپ به طور متناوب خاموش و روشن می شود. اگر این موضوع رعایت نشود، استهلاک پمپ آب بالا رفته و باعث کاهش طول عمر پمپ آب می شود.
• به طور پیش فرض فشار باد مخزن تحت فشار می تواند 2.5 الی 4 بار یا بعبارتی 35psi الی 55psi باشد. فشار باد مخزن انبساط باید همواره کمی کمتر از میزان فشار استارت پمپ باشد.
• این گونه تنظیمات را همواره باید پیش از ورود آب به منبع انبساط و یا پس از آنکه آب مخزن تحت فشار را به طور کامل تخلیه کردید باید انجام دهید.
• چنانچه فشار باد مخزن انبساط خیلی کم باشد یا نصب منبع تحت فشار به شکل غیر تراز انجام گردد، ساییدگی تیوپ به دیواره مخزن بیشتر خواهد شد و باعث کاهش عمر تیوپ منبع و یا پاره شدن زودهنگام آن می گردد.
• اگر فشار داخل منبع انبساط کم باشد، تیوپ منبع تحت فشار بیش از حد ظرفیتش از آب پر می شود و این دلیل هم باعث پارگی تیوپ می شود. و به دلیل فشار هوای ناکافی در مخزن در هنگام مصرف تنها بخش کوچکی از آب منبع تحت فشار به شبکه تزریق می شود.
•  البته لازم به ذکر است که چنانچه فشار هوای منبع تحت فشار آب نیز بیشتر از حد مجاز اندازه باشد باعث ترکیدگی مخزن تحت فشار می گردد. به همین دلیل باید همواره حجم فشار هوا در داخل مخزن چک شود.

 

 یک نکته ای که همواره باید رعایت کنیم، این است که مخزن تحت فشار هنگام نصب در هر پروژه ساختمانی نیازمند تنظیم مجدد مقدار فشار باد می باشد.

نحوه تنظیم فشار باد منبع تحت فشار

برای بررسی نمودن مقدار فشار داخل منبع انبساط بسته و یا شارژ دوباره آن، به یک مقدار فشارسنج و یک پمپ هوا نیاز است. شما می توانید فشار سنج را به شیر تخلیه هوا متصل کنید و فشار هوای داخل مخزن را اندازه گیری کنید. دقت داشته باشید که میزان شارژ اولیه هوای منبع تحت فشار باید باید 40psi یا حدود 3 بار باشد. اگر فشار بیش از حد بود، می توانید مقداری از آن را خارج کنید.

بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:

• اولین کاری که بایستی انجام داد این است که باید مطمئن شوید فشار مناسب جهت روشن شدن پمپ آب را می دانید یا خیر. 
• از نحوه درست نشان دادن فشار در سیستم آبرسانی اطمینان حاصل کنید.
• مخزن پمپ آب را از نظر نشتی، هرچند وقت یکبار بررسی کنید.
• مخزن را از وجود هرگونه رطوبت یا آب بررسی کنید.

 

نحوه تشخیص سوراخ بودن تیوپ منبع تحت فشار

• در هنگامی که فشار ماکزیمم منبع تحت فشار در حالت خوبی قرار دارد، به سراغ شیر هوای بالای منبع تحت فشارمی رویم. عموما روی این شیرهای سوزنی شکل یک درپوش سیاه رنگ قرار دارد. ابتدا باید درپوش را بردارید و پیچ وسط شیر سوزنی را فشار دهید. ( حالت خالی کردن باد لاستیک ماشین ) . آنگاه ملاحظه کنید که چه چیزی پیش خواهد آمد. چنانچه فقط هوا از آن جا خارج شود یعنی به احتمال خیلی زیاد تیوپ منبع تحت فشار سالم است. چنانچه از شیر سوزنی شکل به همراه هوا، آب نیز خارج شد نتیجه خواهیم گرفت که تیوپ منبع انبساط بسته ترکیده است و یا سوراخ شده، که در این حالت باید تیوپ منبع را تعویض نماییم.
• چنانچه چند سالی است که از منبع تحت فشار استفاده می کنیم و همانند روزهای اولی آن کارایی مورد نظر را ندارد نیز باید تیوپ منبع تعویض شود. اما موضوع خیلی جدی نیست و میشود با آن مدارا کرد اما بهتر است تا تیوپ منبع انبساط تعویض گردد.
• اگر پمپ آب به طور مکرر خاموش و روشن می شود احتمال می رود تیوپ منبع دچار پارگی یا ترکیدگی شده است. زیرا هوای داخل منبع تحت فشار به طور کامل تخلیه شده و حجم آن مملو از آب می شود. اگر چنین چیزی اتفاق افتاد هرچه سریعتر نسبت به تعویض تیوپ منبع تحت فشار اقدام کنیم.
• برای آنکه منبع تحت فشار با کیفیتی تهیه کنیم باید از برندهای معتبری استفاده کنیم. شرکت آوین پمپ فروش انواع منبع تحت فشار مانند منبع تحت فشار زیلمت، منبع ترک، منبع ایرانی،‌ منبع هاماک، منبع واتس ترکیه، تیوپ منبع، تیوپ سفا ایتالیا، منبع تحت فشار دیافراگمی، منبع پکیجی و ... بر عهده دارد.

 

نتیجه گیری:

مخازن تحت فشار اغلب در کاربردهای آبرسانی خانگی استفاده می‌شوند. وظیفه اصلی آنها متعادل کردن و حفظ فشار ثابت در سیستم توزیع آب است. یک مخزن تحت فشار می‌تواند مقدار مناسبی آب را ذخیره کند تا از تعویض مکرر پمپ شما که منجر به فرسودگی سریع می‌شود، محافظت کند. در واقع این منبع تحت فشار می تواند یک وسیله صرفه‌جویی در مصرف انرژی و یک وسیله حفاظتی در سیستم آبرسانی نامیده شود.