بوستر پمپ آتش نشانی چیست

1401/05/23 546

بوسترپمپ دور ثابت آتش نشانی به سیستمی اطلاق می شود که از هد و دبی بالایی برخوردار می باشد و میتواند در صورت بروز حریق در کمترین زمان به بیشترین سرعت و بازدهی ممکن برسد. بوسترپمپ آتش نشانی میتواند از پمپ های توربینی با محور عمودی (طبقاتی) و یا پمپ های گریز از مرکز ساخته شود، اصول و قواعد انتخاب و ساخت بوسترپمپ آتش نشانی بسیار حائز اهمیت می باشد به همین علت تقسیم بندی آنها بر اساس نوع ساختمان، میزان خطر آتش سوزی می باشد با ما همراه باشید تا با این دستگاه پرکاربرد بیشتر آشنا شوید.

آنچه در این مقاله می خوانید:

طراحی و محاسبه بوستر پمپ آتش نشانی

تقسیم بندی ساختمانها بر اساس تصرفات

حداقل الزامات گروه بندی تصرفات

نحوه محاسبه بوستر پمپ آتش نشانی

انواع حالت های بوستر پمپ های دور ثابت آتش نشانی

بهترین مکان برای نصب بوستر پمپ آتش نشانی کجاست

سوئیچ فشار بوستر پمپ آتش نشانی چه کاربردی دارد

علت از کار افتادن بوستر پمپ آتش نشانی

علت افت فشار آب در بوستر پمپ آتش نشانی

علت نشتی بوستر پمپ آتش نشانی چیست

 طراحی و محاسبه بوستر پمپ آتش نشانی:

بوستر پمپ آتش نشانی باید بر اساس دبی مورد نیاز سیستم و شبکه مصرف در شرایط حریق و فشار مورد نیاز دورترین مصرف کننده از نظر هیدرولیکی انتخاب شود بدین معنا که در استاندارد آتش نشانی هر پمپ باید به تنهایی جوابگوی کُل هد و دبی مصرفی باشد و یک پمپ هم به عنوان رزرو در نظر گرفته شود، از این رو برای درک بهتر مطالب، ضوابط و مقررات آتش نشانی و نوع تصرفات و کاربری ها برای انواع ساختمانها که میبایست نوع بوستر پمپ آتش نشانی مناسب برای آن انتخاب شود را شرح می دهیم و در ادامه به طرح مسائل جزئی تر میپردازیم: 

تقسیم بندی ساختمانها بر اساس تصرفات

 

در جدول تفکیک تصرفات و کاربری ها گروه S1 کاربری‌ ها کم خطر و گروه S2 کاربری‌ ها با خطر متوسط و گروه S3 کاربری‌ ها پر خطر و حساس می باشند که در ابتدا باید با توجه به مساحت کل زیر بنا و ارتفاع ساختمان از معبر قابل دسترس و همچنین میزان اشتعال نوع تصرف و با توجه به میزان ازدحام جمعیت و میزان رفت و آمد در آن، نوع ساختمانی که قصد محاسبه بوستر پمپ آتش نشانی برای آن را داریم تعیین کنیم 

حداقل الزامات گروه‌ بندی تصرفات: 

در جدول فوق منظور از فهرست شده، لیست قطعات مکانیکی و شیرآلات مورد تایید سایت سازمان آتش نشانی می باشد که میبایست در ساخت بوستر پمپ آتش نشانی تصرفات S3 رعایت شود

• در جدول فوق منظور از استاندارد یعنی تهیه و اجرای سیستمی می باشد که برطرف کننده نیاز مصرفی جهت اعلام یا اطفاء حریق می باشد.
• در تصرفاتی که ملزم به تهیه پکیج بوستر پمپ با استاندارد ul/fm هستند میتوانند از طریق مطالعه ضوابط تدوین شده توسط سازمان بین المللی Under writers Laboratories که با نام ul میشناسند کسب کنید

نکته: از آنجایی که تهیه و اجرای سیستم اعلام و اطفاء حریق بسیار مهم می باشد، لذا شرکت آوین پمپ بعنوان طراح و سازنده بوستر پمپ آتش نشانی، به شما خریدار گرامی پیشنهاد می کند قبل از خرید، ضوابط و مقررات سازمان آتش نشانی را با مراجعه به سایت سازمان آتش نشانی تهران به دقت مطالعه فرمایید زیرا در این حالت اطلاعات بسیار مفیدی در رابطه با نوع و سایز اسپرینکلرها، سایز و اندازه لوله ها و رایزرهای آتش نشانی، نوع و سایز جعبه آتش نشانی و میزان فشار و آبدهی سیستم اطفاء حریق به صورت کامل کسب خواهید نمود که در مقاله تدوین شده توسط شرکت آوین پمپ بعلت طولانی بودن ضوابط سازمان به صورت کلی شرح داده شده است.

حال به ادامه مطلب در خصوص بوستر پمپ دورثابت آتش نشانی می پردازیم:

نحوه محاسبه بوستر پمپ آتش نشانی

همانطور که در ابتدای همین محتوا اشاره شد برای محاسبه بوستر پمپ آتشنشانی علاوه بر تعیین نوع تصرفات نیازمند تعین دو مولفه هد و دبی میباشیم

در باب مولفه هد میتوان گفت منظور از هد یا فشار حاصل جمع افت فشار لوله کشی ها، افت فشار مسیر لوله کشی افقی، ارتفاعی که قرار است بصورت عمودی سیال پمپاژ شود و فشار مورد نیاز برای پاشش آب بر روی حریق میباشد

در باب دبی هم میتوان گفت به میزان حجم آبی که برای اطفاء حریق مورد نیاز است که بوستر پمپ بایستی پمپاژ کند، تا بتوان آتش را خاموش کرد دبی میگویند

نکته مهم بعدی این است که معین شود که وظیفه بوستر پمپ آتش نشانی تامین فشار و دبی اسپرینکلر های یک ساختمان است یا تامین آب جعبه باکس و یا هوزریل یک ساخاتمان

تعیین این نکته بسیار حائز اهمیت است چون فرمول محاسبه میزان دبی و فشار این دو با هم تفاوت زیادی دارند

برای مثال برای محاسبه هد و دبی جعبه فایر باکس میبایست برای هر جعبه فایر باکس آتش نشانی با سایز شیر 1/2 1 اینچ میبایست 50GPM آب و 4 بار فشار خالص پشت دورترین جعبه از محل قرار گیری بوستر پمپ به اضافه افت فشار لوله کشی و شیرآلات مربوطه و ارتفاع ساختمان در نظر گرفت در حالیکه در محاسبه میزان دبی اسپرینکلر این قاعده تغییر میکند زیرا فشار مورد نیاز پشت هر اسپرینکلر حدود 2.5 تا 3 BAR و دبی هر اسپرینکلر حدود 4GPM است و دبی کل بوستر پمپ آتش نشانی اسپرینکلر تابعی از تعداد اسپرینکلر ها میباشد 

در توضیح بوستر پمپ دورثابت گفتیم به سیستمی اطلاق می شود که در کمترین زمان به بیشترین دورنامی میرسد، از همین رو در سیستم اطفاء حریق از بوستر پمپ دور ثابت استفاده میشود، از عمده تفاوت بوستر پمپ های تولیدی شرکت آوین پمپ با شرکت های تامین کننده مشابه میتوان به:

1- نصب سیستم خود سرویس تمام اتومات: از آنجایی که بوستر پمپ های آتش نشانی عمدتا خاموش میباشد، لذا امکان قفل کردن پروانه در اثر ارتباط آب با قطعات داخلی پمپ ها می باشد که در اینصورت ریسک کار نکردن پمپ ها در هنگام حریق بسیار بالا می باشد به همین خاطر شرکت آوین پمپ با نصب سیستم خود سرویس بوسیله PLC و سیستم شیر برقی بر روی پکیج بوستر پمپ آتش نشانی تولیدی خود این امکان را فراهم کرده که پمپ ها در بازه زمانی تعریف شده بطور خودکار روشن شده و آب موجود در سیستم لوله کشی را در بین کلکتور مکش و دهش بوستر پمپ آتش نشانی سیرکوله کند که این عمل مانع قفل کردن پروانه (جامپ پروانه) می شود.

 2- از آنجایی که استارت پمپ های آتش نشانی با دور بالا می باشد از همین رو امکان خراب شدن پرشر سوئیچ ها بسیار افزایش می یابد به همین خاطر شرکت آوین پمپ جهت جلوگیری از این مشکل بر روی سیستم های آتش نشانی با قدرت بالاتر از 15 اسب بخار از PLC استفاده می کند که باعث دفع ضربه اولیه استارت پمپ می شود.

 3- انتخاب پکیج بوستر پمپ آتش نشانی بر اساس استاندارد: شرکت آوین پمپ به صورت کاملا تخصصی و مطابق با اصول و ضوابط آتش نشانی، بر اساس هد (ارتفاع) و دبی (آبدهی) مورد نیاز سیستم جهت اطفاء حریق به مشتریان خود پیشنهاد می‌دهد زیرا انتخاب پمپ آنش ‌نشانی بر اساس توان الکتریکی الکتروموتور (کیلووات، اسب بخار و....) غیر اصولی می باشد.

4- انتخاب قطعات مکانیکی و متعلقات مورد نیاز بوستر پمپ های آتش نشانی مطابق استاندارد نظیر منبع دیافراگمی، شیرآلات و سایز کلکتورها و غیره

انواع بوستر پمپ دور ثابت آتش نشانی:

باتوجه به تعیین نوع تصرفات در ساختمان ها بوستر پمپ آتش نشانی به سه نوع دسته بندی می شوند:

• بوستر پمپ بدون پمپ پیشرو (جوکی پمپ)

• بوستر پمپ دارای پمپ پیشرو (جوکی پمپ)

• بوستر پمپ دیزلی و الکتریکی

نکته: بر اساس قوانین و مقررات پمپ‌ های آتش نشانی باید به گونه ای انتخاب شوند که هر پمپ به تنهایی جوابگوی کل هد و دبی مورد نیاز سیستم باشد. بدین معنی که برای هر سیستم آتش نشانی باید دو پمپ اصلی در نظر گرفته شود و هر کدام از پمپ ها باید توان تامین ظرفیت سیستم را به طور کامل داشته و یکی از پمپ ها رزرو دیگری باشد که اگر به هر دلیلی پمپ اول از کار افتاد پمپ دوم وارد مدار شودو بتواند وظیفه اطفاء حریق را انجام دهد. 

در پکیج هایی که از پمپ پیشرو (جوکی پمپ) استفاده شده باید فشار پمپ جوکی هم اندازه پمپ های اصلی و دبی آن کمتر از جریان خروجی از یک اسپرینکلر در سیستم در نظر گرفته میشود.

• پمپ پیشرو در سیستم آتش نشانی برای مصارف کم و بر طرف نمودن افت فشارهای جزئی انتخاب میشود.
• در تصرفات گروه S3 پمپ آتش نشانی باید به صورت پکیج بوستر پمپ مورد تایید سازمان آتش نشانی تهیه گردد.
• در ساختمانهایی که مطابق دستورالعمل ملزم به تهیه پکیج دارای دیزل پمپ هستند، باید توان دیزل به میزان حداقل 40٪ بالاتر از توان الکتریکی در نظر گرفته شود و همچنین باک ذخیره سوخت دیزل پمپ به ازای هر کیلو وات توان پمپ، 5 لیتر در نظر گرفته شود و برای مقدار نهایی محاسبه شده 10٪ ضریب اطمینان بالاتر نیز لحاظ شود.
• در پکیج هایی که از دیزل پمپ استفاده شده باید به گونه ای ساخته شوند که بر روی کلکتور خروجی از انشعاب بای پس جهت نصب دبی سنج استفاده شود تا در فواصل مختلف از عملکرد بهینه دیزل پمپ اطمینان حاصل کرد.
• محل نصب تابلو فرمان بوستر پمپ آتش نشانی باید به گونه ای باشد که در مواقع ضروری قابل دسترس باشد.
• محل نصب پکیج آتش نشانی باید دارای فضای مناسب و تهویه مناسب باشد.
• محل نصب پکیج دارای دیزل پمپ باید دارای خروجی دودکش باشد.
• پکیج های آتش نشانی باید توسط علائم و رنگ مناسب نسبت به سایر پمپ های ساختمان مجزا شود. تا به سادگی قابل تشخیص باشد.
• برق رسانی به پمپ های آتش نشانی باید بعد از کنتور برق به صورت جداگانه و توسط فیوز مخصوص آتش نشانی صورت گیرد.
• بر روی کلکتور خروجی بوستر پمپ آتش نشانی از یک انشعاب سایز “1 اینچ جهت استفاده از آب شهری برای مواقعی که پمپ ها به هر دلیلی روشن نشد، باید در نظر گرفته شود.
• جهت جلوگیری از ضربات و فشارهای ناشی از عملکرد پمپ ها باید از منبع دیافراگمی با ظرفیت مناسب استفاده شود.
• در تصرفاتی که ملزم به تهیه بوستر پمپ آتش نشانی مطابق لیست سازمان آتش نشانی می باشد عموما پکیج آتش نشانی باید دارای استاندارد NFPA و CEN (national fire protection Association) که استاندارد انجمن ملی آتش نشانی آمریکا میباشد، در آن رعایت شود.

بهترین مکان برای نصب بوستر پمپ آتش نشانی کجاست

به دلیل اینکه بوستر پمپ آتش نشانی دور ثابت و دارای ظرفیت و توان بالا است. به همین دلیل صدای زیادی تر نسبت به پمپ های دیگر تولید می کند و همین امر باعث اذیت و آزار ساکنین محترم می شود. باید محل قرار گیری بوستر پمپ آتش نشانی جایی باشد که صدا آن، مزاحم آرامش ساکنین ساختمان نشده و آن ها را اذیت نکند. مکان های مناسب برای نصب بوستر پمپ آتش نشانی، موتور خانه و پشت بام ساختمان است. به این طریق ساکنین محترم صدایی احساس نمی کنند.

سوئیچ فشار بوستر پمپ آتش نشانی چه کاربردی دارد

 وظیفه سوییچ فشار( پرشر سوئیچ)، تشخیص افت فشار در لوله نبست به استارت پمپ های بوستر پمپ است. با باز کردن شیر فلکه و ایجاد افت فشار، پمپ های بوستر پمپ از پرشر سوئیچ فرمان گرفته و روشن می شود. همینطور با بستن شیر فلکه بعد از افت فشار حادث شده، پرشر سوییچ مجددا نسبت به خاموش کردن پمپ ها فرمان صادر می کند. در نتیجه خلاصه مطلب، وظیفه سوییچ فشار بوستر پمپ آتش نشانی، روشن و خاموش کردن اتوماتیک پمپ ها است. به ازای هر پمپ در پکیج بوستر پمپ، یک عدد پرشر سوئیچ در نظر گرفته می شود.

علت از کار افتادن بوستر پمپ آتش نشانی

از کار افتادن بوستر پمپ های آتش نشانی علت های مختلفی دارد که موارد آن شرح داده می شود:

1. عمل کردن کنترل فاز و قطع جریان برق: اگر برق ورودی به تابلو بنا به هر دلیلی دو فازی شود، کنترل فاز جریان را قطع کرده تا به پمپ صدمه ای وارد نشود.
2. خرابی قطعات تابلو کنترل: یکی دیگر از دلایل از کار افتادن بوستر پمپ آتش نشانی، خراب شدن قطعات تابلو کنترل است. خرابی قطعاتی مانند بی متال، کنداکتور، مینیاتوری و رله ها باعث از کار افتادن می شود. 
3. جامپ کردن پمپ: جامپ کردن یا قفل کردن پمپ یکی دیگر از دلایل خاموشی بوستر پمپ است که نتیجه رسوب گیری پروانه های پمپ است. جهت جلوگیری از وقوع این مورد باید از سیستم خود سرویس استفاده نمود که در بالا توضیح داده شده است.
4. خرابی پرشر سوئیچ: با توجه به رسوب املاح آب و موارد دیگر، پرشر سوئیچ نمی تواند به خوبی کار کند و اگر پرشر سوئیچ نتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد، بوستر پمپ از کار می افتد.

علت افت فشار آب در بوستر پمپ آتش نشانی

در برخی مواقع برای دلایل گوناگونی بوستر پمپ آتش نشانی ممکن است دچار افت فشار شود. این موارد به شرح زیر است:

1. آشغال گرفتن شیر صافی: در هنگام ساخت ساختمان ممکن است آشغال هایی از مصالح ساختمانی در راه لوله بوستر پمپ قرار گیرد و یا  آشغال های موجود در منبع ذخیره آب نیز می تواند باعث گرفتگی مجزای شیر صافی بوستر پمپ شود. همین موارد باعث افت فشار بوستر پمپ آتش نشانی می شود.
2. کوچک بودن سایز کالکشن ورودی آب به کلکتور بوستر پمپ: میزان ورودی هر پمپ، استاندارد خاص خودش را دارد. شرکت سازنده بوستر پمپ طبق محاسبات مهندسی و فنی  به سایز استاندارد کلکتور می رسد که باید به همین اندازه آب وارد بوستر پمپ شود. اگر ورودی کمتر از استاندارد باشد، افت فشار حادث می شود.
3. عدم هواگیری پمپ: بنا به یک سری دلایل ممکن است داخل پمپ، هوا وارد شود. به طور مثال مواقعی که آب قطع می شود، پمپ، هوا را به جای آب مکش کرده و هوا وارد پمپ می شود. پس از اینکه آب وصل شود، باز هم افت فشار اتفاق می افتد. برای جبران این مشکل، باید با استفاده از پیچ هواگیری، هوای پمپ را خالی کنید.

علت نشتی بوستر پمپ آتش نشانی چیست

علت عملکرد ضعیف بوستر پمپ آتش نشانی به شرح زیر است:

1. نشتی از شیرآلات و فلنچ ها: در این حالت شیرآلات و فلنچ ها از آب بندی خارج شده است که باید دوباره آب بندی شود.
2. نشتی از ناحیه پمپ: در این حالت، آب بندی مکانیکال سیل یا نخ گرافیت پمپ ها خراب شده است.

نکته: در بوستر پمپ آتش نشانی پمپیران به جای مکانیکال سیل، شرکت پمپیران از نخ گرافیت برای آب بندی پمپ های خود استفاده می کند. نخ گرافیت به صورت قطره ای ریزش آب دارد، علت این امر برای جلوگیری از سوختن نخ گرافیت به هنگام کار کردن پمپ آب است.

 

شما مخاطب گرامی میتوانید برای دریافت مشاوره رایگان در خصوص طراحی و محاسبه بوستر پمپ آتش نشانی با کارشناسان شرکت آوین پمپ در ارتباط باشید